Menstruacja w Polsce: tabu, zabobony
i stygmatyzacja

Brak informacji i rzetelnej wiedzy, poczucie wstydu i upokorzenia, liczne przesądy, czy ograniczony dostęp do podpasek. Tak, to obraz menstruacji w Polsce. Wyłania się on z wyników badań społecznych na temat postrzegania okresu, przeprowadzonych na zlecenie Kulczyk Foundation przez firmę badawczą Difference.

Badania objęły terytorium całej Polski. Polegały zarówno na analizie ilościowej, jak i jakościowej. Tej pierwszej poddano wypowiedzi blisko półtora tysiąca osób, m.in. nastolatek, dorosłych kobiet, ale także mężczyzn. W analizie jakościowej wykorzystane zostały opinie ponad 90 osób, w tym m.in. ekspertek, nastolatek i dorosłych kobiet. W ten sposób badacze otrzymali obraz i skalę wykluczenia oraz ubóstwa menstruacyjnego w Polsce w zakresie ekonomicznym, społecznym i edukacyjnym.

Wyniki badania pokazują, że w polskim społeczeństwie miesiączka wciąż pozostaje obszarem kulturowego tabu. 42% badanych kobiet przyznało, że w ich rodzinnym domu o okresie nie mówi się lub nie mówiło wcale. Pomimo deklaracji akceptacji faktu istnienia miesiączki jako zjawiska biologicznego, dla wielu kobiet wciąż pozostaje ona tematem wstydliwym, o którym się nie rozmawia. Co trzecia nastolatka nie jest przygotowana na jej nadejście. O okresie wciąż rozmawia się niewiele, a sposób, w jaki matki przygotowują swoje córki na jej nadejście, jest zwykle niewystarczający. Co może być szczególnie zaskakujące, w Polsce nadal funkcjonuje wiele mitów i stereotypów na temat menstruacji, które utwierdzają zarówno kobiety, jak i mężczyzn w błędnych przekonaniach, a tym samym utrwalają ich niewłaściwe postawy względem miesiączki. Jak pokazały badania, prawie 30% kobiet uważa, że podczas okresu nie można zajść w ciążę, a co piąta wierzy, że w jego trakcie nie powinno się piec ciast czy kisić ogórków.

Jak pokazuje badanie, co piątej Polce zdarza się nie mieć środków na zakup odpowiednich podpasek. To istotne nie tylko z materialnego punktu widzenia. Dostęp do artykułów higienicznych to przecież przede wszystkim zapewnienie kobietom i dziewczętom poczucia pewności siebie oraz umożliwienie kontynuowania edukacji także podczas menstruacji.

– W czasie koronawirusa większość działań skierowanych jest na walkę z pandemią, a przecież kobiety w tym czasie nie przestały miesiączkować! Sytuacja ekonomiczna wielu z nich pogorszyła się, więc problemy z kupnem podpasek czy tamponów są bardziej odczuwalne i nabierają jeszcze większego znaczenia. Dlatego ja i moja fundacja wspieramy projekty dedykowane kobietom, by wzmocnić ich pozycję w obliczu dyskryminacji i stygmatyzacji w różnych dziedzinach życia, także w związku z wykluczeniem menstruacyjnym – podkreśla Dominika Kulczyk, prezeska Kulczyk Foundation.

Szczegółowe wyniki badania dostępne są tutaj

Kulczyk Foundation walczy z ubóstwem menstruacyjnym na świecie

W czasach koronawirusa większość działań skierowanych jest na walkę z pandemią. Warto przypomnieć: kobiety w tym czasie nie przestały miesiączkować! Niestety pogorszyła się sytuacja ekonomiczna wielu z nich. Dotychczasowe problemy z dostępem do środków higienicznych są bardziej odczuwalne i nabierają obecnie jeszcze większego znaczenia. Dotyczy to przede wszystkim krajów rozwijających się, takich jak Kenia.

Wspieramy projekty dedykowane kobietom, mające na celu wzmocnienie ich pozycji w obliczu dyskryminacji i stygmatyzacji, jakich doświadczają w różnych dziedzinach życia zawodowego i społecznego. Nasza fundacja kładzie szczególny nacisk na walkę z ubóstwem i wykluczeniem menstruacyjnym na całym świecie.

Smile Bank Project to przedsięwzięcie kenijskiej organizacji Project Elimu, wspieranej przez Kulczyk Foundation. Jego celem jest walka z ubóstwem menstruacyjnym i skutkami braku wiedzy na temat zdrowia reprodukcyjnego. Zamknięcie szkół spowodowane pandemią uniemożliwiło dystrybucję środków higienicznych niezbędnych w czasie menstruacji. Dlatego też wyznaczono specjalne miejsca, z których dziewczęta mogą odbierać podpaski. Dzięki temu, zagrożenie epidemiczne nie jest przeszkodą dla realizacji programu prowadzonego przez Project Elimu.

Przypominamy, że naszego kenijskiego partnera można wesprzeć finansowo - więcej szczegółów na temat programu i możliwości pomocy dostępnych jest tutaj.

Z czułością o wolności

Trwa akcja społeczna „Czułość i Wolność. Budujmy równowagę w relacjach", prowadzona przez Kulczyk Foundation z „Wysokimi Obcasami” i „Gazetą Wyborczą”. Jej celem jest rozwijanie z czułością poczucia własnej wolności, by z nową energią tworzyć świat po pandemii.

„Gdy pandemia zatrzymała świat, my też się zatrzymaliśmy. Trzeba było pokory i ciszy, żeby przyjąć tę nową rzeczywistość i żeby w niej przetrwać. (…) Dzisiaj myślę, że czas pójść dalej. Wewnętrzna mądrość, którą odnaleźliśmy w sobie, mówi, żeby na niej się oprzeć i sięgnąć po wolność w byciu sobą. Ta mądrość czasem powinna być też działaniem, akcją, niezgodą na rzeczywistość. Niezgodą na to, że ktoś inny mówi nam, co jest jedynie słuszne” – pisze Dominika Kulczyk w felietonie „Niech nikt Ci nie mówi, jak żyć”.

Materiały ukazujące się w ramach akcji dotyczą trzech wymiarów tej czułej rewolucji – świadomości, cielesności i bytu. Zachęcamy do przyjrzenia się temu, jak sami czasem ograniczamy wolność swoją i innych - nadopiekuńczością czy brakiem czułości. Zobaczcie, jak coś tak naturalnego jak menstruacja poprzez tabu, mity i stereotypy, a także zwykłą niedostępność podpasek, może utrudniać realizację potencjału dziewczynek i kobiet. Przeczytajcie też o tym, dlaczego trzeba rozmawiać o pieniądzach w związku i jak to robić.

A na koniec zaproście swoich bliskich do gry „Rodzinny kosmos”! Jesteście ciekawi, co może Was spotkać podczas rodzinnej wyprawy międzygwiezdnej? Być może wylądujecie na Planecie Uważności. Zapewne dopadnie Was Deszcz Złości, ale i Deszcz Radości. Sprawdzicie też, jak wygląda życie na Planecie Samodzielności. Zabawa w „Rodzinny kosmos" daje to, co najcenniejsze: czas, uwagę i szansę na lepsze, głębsze poznanie siebie nawzajem, by z czułością dla siebie budować nasze relacje.

Wszystkie publikowane w ramach akcji artykuły, wywiady i dodatki wspierające przejście od refleksji do działania dostępne są na stronie Kulczyk Foundation (również w wersji anglojęzycznej) oraz w zakładce „Czułość i wolność” w serwisie Wyborcza.pl.

Zawsze jest dobry #czasnarelacje

Ponad dwa miesiące temu Kulczyk Foundation we współpracy z Instytutem Dobrego Życia „Wysokich Obcasów” rozpoczęła akcję społeczną #czasnarelacje. Zachęcaliśmy do wspólnego przyglądania się swoim domowym relacjom i emocjom, które na co dzień towarzyszą nam wszystkim.

W 50 artykułach znalazły się pomysły na to, jak rozwijać empatię, docenieniać uważność i zwracać uwagę na granice swoje i innych. Zależało nam na tym, by złość, smutek i tęsknota nie były już widziane jako „złe” emocje, ale będące wyrazem tego, co w Was samych i Waszych dzieciach się dzieje, i o jakich potrzebach to świadczy.

Zachęcaliśmy, by czasem powstrzymać się od wyręczania dziecka, pozwalając mu na samodzielność i obserwując z dumą jego reakcje oraz rosnące poczucie sprawczości. Podsuwaliśmy pomysły na to, jak zostawić dziecku pole do kreatywności i zachwytu swoją wyobraźnią.

Jeżeli nasze artykuły skłoniły Was do refleksji i spojrzenia czasem z innej perspektywy, przyczyniając się do pozytywnej zmiany w Was i Waszych relacjach, to cel akcji #czasnarelacje został osiągnięty. Mamy nadzieję, że radość, śmiech i szczęście będą częściej pojawiać się w Waszych domach, a marzenia zaczną się spełniać!

Wszystkie artykuły publikowane w ramach akcji dostępne są na stronie Kulczyk Foundation oraz w zakładce Instytutu Dobrego Życia na stronie „Wysokich Obcasów”.

Żółty Talerz działa - również w trakcie epidemii!

W ramach współpracy z British Primary School of Wilanow, pod koniec maja dostarczyliśmy dziesięciotysięczny ciepły, pełnowartościowy posiłek dla najbardziej potrzebujących dzieci. Żółty Talerz nie zatrzymujemy się! Również w czasie epidemii koronawirusa. 

Od połowy kwietnia Kulczyk Foundation współpracuje z British Primary School of Wilanow. Dzięki temu posiłki codziennie dostarczane są do domów potrzebujących dzieci z Warszawy i okolic. Przygotowują je pracownicy placówki w szkolnej stołówce. W akcję włączyły się również organizacje dobroczynne: Towarzystwo Przyjaciół Dzieci, Caritas Diecezji Warszawsko-Praskiej, Stowarzyszenie „Serduszko dla Dzieci”. Ich pracownicy wskazali najbardziej potrzebujące dzieci oraz ich rodziny. Zajęli się także codziennym dowozem posiłków, z zachowaniem wszystkich niezbędnych środków bezpieczeństwa. Z Żółtym Talerzem współpracują także organizacje z Torunia i Białegostoku: Stowarzyszenie Dzieciom i Młodzieży WĘDKA im. każdego Człowieka oraz ELEOS Prawosławny Ośrodek Miłosierdzia Diecezja Białostocko-Gdańska. Dzięki temu kilkaset posiłków codziennie trafia do potrzebujących dzieci i ich rodzin.

Zachęcamy do wsparcia naszego projektu realizowanego z British Primary School of Wilanow. Darowiznę celową można wpłacać na konto Kulczyk Foundation: 92 1090 1362 0000 0001 2274 9213 (w tytule wpisując: „Obiady koronawirus") lub skorzystać z płatności PayU.