Koniec wstydu. Koniec tabu. Tamponetki w polskich szkołach

Czułość i Wolność

Około 500 milionów kobiet na całym świecie doświadcza ubóstwa menstruacyjnego. I dotyczy to także polskich kobiet i dziewcząt. - Jedna trzecia nastolatek nie jest gotowa na to, że okres nadchodzi, a 25 procent dorosłych kobiet uważa, że w czasie miesiączki nie można zajść w ciążę. W Polsce kobiety doświadczają także ubóstwa menstruacyjnego – zdarza im się nie mieć pieniędzy na tampony czy podpaski - mówiła Dominika Kulczyk, przedsiębiorczyni i filantropka, w rozmowie z "Wysokimi Obcasami". - Ubóstwo menstruacyjne ma wpływ na zdrowie kobiet, bo może prowadzić do infekcji i zmusza do życia w cierpieniu. Ma skutki psychospołeczne, bo niesie ze sobą piętno i poczucie wstydu. Jego skutkiem jest ograniczony dostęp do szkoły, nawet porzucanie nauki. A to z kolei prowadzi do negatywnych skutków ekonomicznych, bo ogranicza dostęp kobiet do rynku pracy.

Kulczyk Foundation już od lat walczy z ubóstwem menstruacyjnym - edukując, zachęcając do rozmów o menstruacji, a także - zapewniając podpaski kobietom i dziewczynkom.  Z pierwszych badań dotyczących ubóstwa i tabu menstruacyjnego, przeprowadzonych w Polsce (właśnie na zlecenia Kulczyk Foundation), wynika, że w Polsce ponad 40 procent dziewczyn nie rozmawia o miesiączce w domach, a co trzecia dziewczynka nie jest przygotowana na przyjście swojej pierwszej miesiączki. Co piątej uczennicy zdarzyło się opuścić lekcje z powodu braku podpasek. – Dostęp do środków higieny menstruacyjnej to podstawowe prawo człowieka. Bez niego kobiety i dziewczynki nie mogą żyć z godnością - mówi Dominika Kulczyk.

Przyszedł czas na kolejny krok - to pilotażowy program Ministerstwa Edukacji Narodowej.12 listopada o otwarto rekrutację dla szkół, które chcą wyposażyć się w środki menstruacyjne. Wszystko to ma służyć wyrównywaniu szans. Bo często brak podpasek oznacza przerwę w edukacji, co z kolei ma szereg innych, daleko idących, konsekwencji. –  Nie możemy stawiać dzieci przed wyborem – iść do szkoły bez odpowiedniego zabezpieczenia czy zostać w domu, kupić bułkę czy podpaskę. Obok zabezpieczenia dostępu do środków menstruacyjnych, tak ważna jest dla nas edukacja. O tym, jak funkcjonuje ciało kobiety na różnych etapach życia, powinni się uczyć wszyscy – mówi Joanna Maliszewska-Mazek, dyrektorka projektów Kulczyk Foundation.

Rekrutacja już się zakończyła, a zainteresowanie było bardzo duże. Aż 1132 polskie szkoły - podstawowe, ponadpodstawowe i artystyczne - chciały wziąć udział w programie pilotażowym. Najwięcej z województwa mazowieckiego, najmniej z województw opolskiego, podlaskiego i podkarpackiego. Zgodnie z założeniami programu zostanie nim objętych 500 placówek, dlatego spośród tych, które się zgłosiły, wybrano już pół tysiąca szkół, które otrzymają środki menstruacyjne oraz wsparcie dydaktyczne w zakresie zdrowia kobiet. 

Ważną częścią pilotażu jest ewaluacja, dzięki której MEN otrzyma konkretny plan rozwoju programu. Dlatego też spośród zgłoszeń wybrano te, które stworzą najpełniejszy i najbardziej zróżnicowany, a więc reprezentatywny, obraz polskiej oświaty. Pół tysiąca miejsc rozdzielono między wszystkie województwa, uwzględniając rodzaj szkoły i wielkość miasta czy wsi.

Szkoły znają już wyniki rekrutacji, a w tych wybranych do programu już wkrótce pojawią się tamponetki – czyli specjalne pojemniki na środki menstruacyjne. Tamponetki będą uzupełniane co miesiąc do końca roku szkolnego. Oprócz tego szkoły biorące udział w pilotażu dostaną wsparcie edukacyjne z zakresu zdrowia menstruacyjnego. Będą w nich przeprowadzone webinary dla grona pedagogicznego i rodziców, a następnie, przy współpracy z edukatorkami z fundacji Różowa Skrzyneczka i Good Life, będą też spotkania z młodzieżą, które zaktualizują wiedzę o zdrowiu menstruacyjnym. Kwestie dotyczące cyklu menstruacyjnego zostaną zaprezentowane w sposób adekwatny do wieku uczennic i uczniów.

Kulczyk Foundation jest jednym z dwóch grantobiorców MEN w ramach pilotażu Doposażenie szkół w środki higieny menstruacyjnej. Finansowanie otrzymała także Akcja Menstruacja. Obie fundacje należą do Okresowej Koalicji.

Autorka: Agnieszka Urazińska

Tekst opublikowany na wysokieobcasy.pl 3 grudnia 2024 r.

Fot. iStock