Michael Wamaya to tancerz i aktywista, nominowany do prestiżowej nagrody Global Teacher Prize, który dzięki talentowi i determinacji wyrwał się z kenijskich slumsów. Teraz prowadzi Project Elimu, czyli szkołę artystyczną, w której dzieci z Kibery – jednego z największych slumsów na świecie – uczą się baletu.
Kibera leży w otoczeniu innych dzielnic Nairobi. Przeciętny dom ma wymiary niecałych 15 metrów kwadratowych i jest zbudowany z nietrwałych elementów. Większość domów składa się z jednego pomieszczenia. Mieszkają tu całe rodziny, czasami składające się nawet z 8 osób. Ta dzielnica ma takie same potrzeby medyczne, usługowe czy edukacyjne jak inne, ale życie toczy się w skrajnej biedzie bez dostępu do sanitariatów czy bieżącej wody. Jest tam też bardzo niebezpiecznie.
Jedyną możliwością na wyrwanie się z tego środowiska jest edukacja – w Kenii obowiązkowa i darmowa, ale trudno dostępna w Kiberze. Istnieją tu nieliczne szkoły państwowe, większość to nieformalne placówki prywatne zakładane przez kościoły i NGOsy. A 36% mieszkańców ma poniżej 17 lat.
Mike wrócił do Nairobi i założył Projekt Elimu, czyli bezpłatną szkołę artystyczną, gdzie za pośrednictwem tańca uczniowie zyskują siłę, odwagę i chęć spełniania marzeń. Dzieci mówią, że taniec daje im wolność. Przywraca pewność siebie i odrywa od trudnej rzeczywistości. Daje im też pomysł na bezpieczne spędzanie wolnego czasu.
Kulczyk Foundation to pierwsza organizacja działająca na skalę globalną, która udzieliła wsparcia Project Elimu. Współpraca obu organizacji rozpoczęła się w 2018 roku, dzięki niej m.in. ufundowano stypendia edukacyjne dla 120 dzieci oraz przekazano środki na rozwój programu i infrastruktury Project Elimu. Obie organizacje wspólnie zrealizowały Smile Bank Project. To autorski koncept, który miał na celu walkę z brakiem wiedzy nt. zdrowia reprodukcyjnego oraz przeciwdziałanie ubóstwu menstruacyjnemu. To bardzo ważne, bo w krajach Afryki Wschodniej aż 60% dojrzewających dziewczynek rezygnuje z edukacji ze względu na brak dostępu do środków higienicznych w czasie okresu.
W jednym z odcinków Efektu Domina [S06,E03] – cyklu dokumentalnego ukazującego problemy społeczności na całym świecie – widzowie mogli poznać historię kilku rodzin i dzieci z Projektu Elimu. Był to czas, kiedy Mike organizował spektakl w centrum slumsu. Na placu obok torów kolejowych powstała scena, na której wystąpiło ponad 100 dzieci, w specjalnie na tę okazję uszytych strojach baletowych. Spektakl „Głosy Kibry” (Voices of Kibra) został zatańczony do muzyki klasycznej, wzbogaconej o dźwięki bębnów afrykańskich. Opowiadał o wolności.
Wamaya i kilkoro dzieci z Project Elimu będą gośćmi honorowymi Malta Festival. Wezmą udział w licznych aktywnościach, m.in. w otwarciu, happeningu z Little Amal i operze Sun & Sea. Grupa będzie się też uczyć tańca współczesnego i baletu w Polskim Teatrze Tańca. Mike Wamaya poprowadzi również codzienne bezpłatne warsztaty z afrodance [Polski Teatr Tańca, 9-13.09, g. 9] oraz będzie uczestnikiem panelu Liderzy zmian w ramach Impact Talks.
Michael Wamaya
Mike ukończył 8 klas szkoły podstawowej. Kiedy jego ojciec zmarł, chłopak musiał zacząć zarabiać i podjął pracę w warsztacie samochodowym, gdzie uczył się zawodu mechanika. Okazało się, że jest w tym świetny i szybko otworzył własny warsztat. Do dziś kocha samochody, zawsze jednak ciągnęło go również do sztuki.
W tamtym czasie zobaczył na ulicy plakat grupy artystycznej Kenya Performing Arts Group z zaproszeniem na casting. Mike okazał się bardzo utalentowany i dostał się do grupy. Dla tańca zdecydował się porzucić przynoszący niezłe pieniądze warsztat i utrzymywać się z niskiego stypendium, ale jednocześnie wykorzystać szansę, by wejść w środowisko artystów i mieć stały kontakt ze sztuką. Zaczął wyjeżdżać do Holandii na warsztaty.
Jego rodzina nie była zadowolona z nowej aktywności Mike’a – balet kojarzyli z zakazanym w Kenii homoseksualizmem. Po trzech latach przerwał czteroletni kurs i razem z przyjaciółmi założył własną organizację Ghetto Potential Trust, by uczyć tańca i rozwijać potencjał dzieci ze slumsów. Po jakimś czasie Mike wraz z zagrożoną przystąpieniem do grup przestępczych młodzieżą założył przedsiębiorstwo społeczne zajmujące się zbieraniem śmieci. Przedsiębiorstwo bardzo szybko się rozrosło i zaczęło świetnie funkcjonować.
W 2008 roku Michael został zaproszony do współpracy z brytyjską organizacją pozarządową Anno’s Trust (dziś Anno’s Africa), by uczyć dzieci z Kibery baletu. W 2017 roku założył własną organizację: Project Elimu. Mike udziela również płatnych lekcji baletu w prywatnych szkołach w dobrych dzielnicach, co stanowi jego źródło dochodu. W 2017 roku znalazł się wśród 10 finalistów nominowanych do nagrody World Teacher Prize. Wziął udział w gali w Dubaju. Mike ma żonę Holenderkę, również nauczycielkę baletu (w Kenya Dance Center).
Aktywności Project Elimu w ramach Malta Festival:
- 7.09, ok. g. 16, Park Stare Koryto Warty – otwarcie Malta Festival [wstęp wolny]
- 8.09, g. 12, Stary Rynek – Little Amal & Project Elimu Happening [wstęp wolny]
- 14.09, g. 11, Atrium UAP – Impact Talks, Liderzy zmian [wstęp wolny]
- 14 i 15.09, g. 15, 16, 17, Międzynarodowe Targi Poznańskie – Sun & Sea [spektakl biletowany]
- 9-13.09, g. 9, Polski Teatr Tańca – warsztaty afrodance [wstęp wolny]