Wydaje się, że w Polsce, w centrum Europy, w XXI w., nie powinno być problemu ubóstwa menstruacyjnego. A jednak, jak wynika z badania przeprowadzonego na zlecenie Kulczyk Foundation, co piątej uczennicy zdarzyło się opuścić lekcje przez brak podpasek. Okres to nie jest kwestia wyboru. A niekiedy uczennice muszą podjąć decyzję – podpaska czy kanapka. Środki menstruacyjne to artykuły pierwszej potrzeby.
Okresowe ABC
Ubóstwo menstruacyjne to nie tylko kwestia ekonomiczna, czyli brak podpasek. To także stygmatyzacja miesiączkujących kobiet i dziewczyn czy niedostateczna wiedza na temat fizjologii. Jak mówią edukatorki menstruacyjne, chłopcom zdarza się myśleć, że kobiety miesiączkują na niebiesko. Bo reklamy to ich jedyne źródło wiedzy.
– Niestety w Polsce menstruacja w wielu środowiskach wciąż pozostaje tabu. A to przecież natura, komponent kobiecości. Dlatego tak ważne jest prowadzenie normalnych dyskusji na ten temat, a ich składową powinna być profesjonalna i dopasowana do wieku rozmowa z uczniami obu płci oraz swobodny dostęp do środków menstruacyjnych. Tak jak w toaletach jest papier toaletowy, tak samo powinny być dostępne podpaski – mówi Joanna Maliszewska-Mazek, dyrektorka projektów Kulczyk Foundation.
Do rekrutacji do programu pilotażowego MEN zgłosiło się ponad 1000 szkół. Najwięcej z województwa mazowieckiego, najmniej z województw opolskiego, podlaskiego i podkarpackiego. Ważną częścią pilotażu jest ewaluacja, dzięki której MEN otrzyma konkretny plan rozwoju programu. Dlatego spośród wszystkich zgłoszeń wybrano te, które stworzą najpełniejszy i najbardziej zróżnicowany, a więc reprezentatywny, obraz polskiej oświaty. 500 miejsc rozdzielono między wszystkie województwa, uwzględniając rodzaj szkoły i wielkość miasta czy wsi.
Tamponetka w każdej szkole
Wszystkie szkoły otrzymały już wyniki rekrutacji i wkrótce pojawią się u nich tamponetki – specjalne pojemniki na środki menstruacyjne. W ramach pilotażu tamponetki będą uzupełniane co miesiąc do końca roku szkolnego.
Równolegle do wsparcia rzeczowego wszystkie szkoły otrzymają także wsparcie edukacyjne z zakresu zdrowia menstruacyjnego. Najpierw zostaną przeprowadzone webinary dla grona pedagogicznego i rodziców, a następnie, przy współpracy z edukatorkami z fundacji Różowa Skrzyneczka i Centrum Psychologicznego Good Life, odbędą się spotkania w szkołach z młodzieżą, które zaktualizują wiedzę o zdrowiu menstruacyjnym. Zostaną obalone mity i podkreślone fakty. Specjalistki wyjaśnią wszystkie kwestie dotyczące cyklu menstruacyjnego w sposób adekwatny do wieku uczennic i uczniów.
Kulczyk Foundation od lat pomaga zapewnić podpaski kobietom i dziewczynkom, których nie stać na ich zakup oraz prowadzi otwarty dialog na tematy związane ze zdrowiem kobiet. W 2020 roku fundacja przeprowadziła pierwsze w Polsce badanie dotyczące ubóstwa menstruacyjnego i tabu menstruacyjnego. Na początku 2021 roku Kulczyk Foundation zawiązała Okresową Koalicję, by w połowie 2023 roku ruszyć z kampanią Tak dla podpasek i złożyć w sejmie projekt ustawy dotyczący darmowego dostępu do środków menstruacyjnych w szkołach i na uczelniach oraz edukacji o zdrowiu menstruacyjnym wraz z apelem podpisanym przez dziesiątki tysięcy obywatelek i obywateli. Zdobycie ministerialnego grantu jest kolejnym krokiem na drodze do wprowadzenia systemowych rozwiązań problemu ubóstwa menstruacyjnego. Pozwala też rozmawiać o miesiączce w bardziej otwarty sposób, bez tabu.
