W 1989 roku Zgromadzenie Ogólne ONZ uchwaliło Konwencję o Prawach Dziecka, czyli dokument określający ogólnoświatowy system ochrony praw najmłodszych. Polska była inicjatorem powstania takiego dokumentu i przedłożyła Komisji Praw Człowieka ONZ pierwszy projekt Konwencji. Żeby uhonorować i przypomnieć tę szczególną rolę naszego państwa, Sejm RP ustanowił 20 listopada Ogólnopolskim Dniem Praw Dziecka. Tego samego dnia na całym świecie świętuje się Międzynarodowy Dzień Praw Dziecka.
Minęło 30 lat od uchwalenia Konwencji. Wiele Państw ją ratyfikowało, podjęto wiele działań, by sytuacja dzieci na całym świecie była coraz lepsza, by respektowano ich prawa. Nie oznacza to jednak, że możemy powiedzieć, że jest dobrze. W wielu krajach wciąż jeszcze podstawowe prawa dziecka nie są przestrzegane, a organizacje rządowe i pozarządowe muszą, często dosłownie, walczyć o godność dziecka. Kulczyk Foundation wspiera organizacje, które walczą o egzekwowanie praw dzieci w codziennym życiu – od walki z handlem dziećmi, przez ochronę przed pracą przymusową, zapewnianie godnych warunków życia, do pomocy w zapewnieniu dostępu do edukacji bez względu na płeć, pochodzenie, wyznanie.
Również w krajach rozwiniętych, gdzie – wydawałoby się – sytuacja jest najlepsza, dostrzegamy potrzebę zwrócenia uwagi dorosłych i samych dzieci na ich prawa. Zabiegany świat, ogrom bodźców, zaspokajanie potrzeb życia codziennego, praca, szkoła, problemy, wydarzenia nieoczekiwane w naszym życiu, ale też poruszanie się zgodnie z przyjętym algorytmem – dom, szkoła, praca, dom, powodują, że nierzadko nie potrafimy być tu i teraz, że zapominamy o rzeczach prawdziwie ważnych – o uwadze poświęconej dziecku, o czasie na zwykłą rozmowę o radościach i smutkach, o jego potrzebach, dążeniach, marzeniach, o jego prawach.
Każde dziecko, bez względu na pochodzenie, płeć, narodowość itd. wymaga szczególnej opieki i ochrony, a rolą dorosłych jest wspieranie go w rozwoju, z poszanowaniem jego godności, tożsamości, prywatności. Warto podkreślić, że to nie tylko obowiązek rodziców, ale w ogóle dorosłych. Szczególną więc rolę mają tu do odegrania nauczycielki i nauczyciele, którzy nierzadko są powiernikami, przewodnikami, wzorami do naśladowania, ale też tymi dorosłymi, którzy dzięki częstemu kontaktowi są w stanie zauważyć niepokojące sygnały płynące ze strony dziecka. Są też tymi, którzy mogą wzmocnić poczucie własnej wartości, sprawczości i odpowiedzialności dziecka.
Przekonani, że początkiem dbania o respektowanie praw swoich i innych, jest ich pełna świadomość, oddajemy w Państwa ręce plakat i broszurę „Mam prawo do…”, która w przejrzysty sposób prezentuje i tłumaczy kluczowe prawa dziecka. Zachęcamy do przekazania jej w ręce dzieci, zawieszenia w klasie, omówienia z uczniami i wracania do jej zapisów tak często, jak to tylko potrzebne. Mamy nadzieję, że ta publikacja będzie pomocna w rozmowie z uczniami o ich prawach i o korzyściach wynikających z ich znajomości, do rozmów o tym, że wolność to wyzwanie, które wymaga dużej odpowiedzialności i świadomości tego, że mamy swoje prawa, ale również obowiązki. Takie rozmowy to świetna okazja do przygotowania dzieci do samodzielnego życia w społeczeństwie w duchu wolności, ale i odpowiedzialności. Konkretne pomysły i inspiracje, które mogą służyć za punkt wyjścia do tych rozmów, znajdziecie Państwo w naszych scenariuszach zajęć.