Co wpływa na indywidualne poczucie wolności? Jakie postawy i działania są z nim związane? W tej edycji scenariuszy akcent położony jest na wolność do bycia sobą, która jest szczególnie istotna dla uczniów w tym okresie rozwojowym (10-15 lat). Wolność ta jest często powodem intensywnych wewnętrznych i zewnętrznych zmagań. Zachęcamy nauczycieli i rodziców do rozmowy z dziećmi o granicach wolności i ograniczeniach związanych z wolnością – granicach, które znajdują się tam, gdzie zaczyna się prawo do wolności drugiego człowieka, i ograniczeniach, które można próbować pokonywać i się z nimi zmierzyć.
Zeszyt „Efekt Domina. Materiały dla nauczycieli” pt. „Stwórzmy razem wachlarz wolności” to osiem scenariuszy powstałych na podstawie serialu dokumentalnego „Efekt Domina” (sezon VI). Odcinki realizowane są w różnych krajach i ukazują występujący tam problem oraz wspieraną przez Kulczyk Foundation lokalną organizację, która pomaga w jego rozwiązaniu.
Każdy odcinek zawiera uniwersalne, przekładalne na nasze realia zagadnienia, dzięki czemu są one zrozumiałe dla uczniów w Polsce. Tegoroczne materiały dotyczą ważnego dla rozwoju dziecka zagadnienia - wolności, szczególnie wolności do bycia sobą.
Scenariusze dotyczą różnych czynników, które mogą oddziaływać na nasze poczucie wolności i skłaniają do analizy, w jaki sposób wpływają one na naszą wolność, zwiększając lub ograniczając jej zakres. Pozwala to uczniom zrozumieć mechanizm i poziom tej zależności w odniesieniu do własnych doświadczeń. W tak zdefiniowanym procesie pomóc młodzieży ma karta pracy – wachlarz, którego każde skrzydełko, odpowiada kolejnemu omawianemu czynnikowi. Uczeń po każdych zajęciach może na swoim wachlarzu zaznaczyć poziom, w jakim stopniu dany czynnik wpływa na jego poczucie wolności.
Scenariusze nie tylko mówią o wolności, ale również są skonstruowane w taki sposób, aby jak najwięcej tej wolności zapewnić zarówno dzieciom, jak i Tobie, Nauczycielu. Możesz ten materiał traktować jako inspirację do realizacji swoich pomysłów, możesz go zmieniać i dostosowywać do potrzeb edukacyjnych swoich uczniów. Zachęć uczniów dowyrażania własnego zdania, stawiania własnych hipotez i myślenia, że nie trzeba orientować się „radarowo” na to, czego oczekuje w danym momencie nauczyciel.
Inspiracją takiego podejścia była amerykańska metoda modelowania dialogów Questioning the Author (QtA). Polega ona na stawianiu pytań otwierających (intrygujące, skłaniające do zastanowienia się; otwarte, język dostępny codziennemu doświadczeniu, bez specjalistycznych terminów) i podążających (zachęcenie do rozwinięcia, ukierunkowanie dyskusji, pomagające skupić się na określonym aspekcie omawianej kwestii).
Scenariusze wzbogacone są o informacje dla rodziców i opiekunów przygotowane przez doświadczoną psychoterapeutkę rodzinną. Pakiet, który zawiera tekst „Dlaczego warto poruszyć ten temat” oraz propozycje aktywności dla rodziców i opiekunów, możesz im przekazać po zajęciach, dzięki czemu będą mogli włączyć do dyskusji na omawiany w szkole temat.
Cykl „Efekt Domina. Materiały dla nauczycieli – edycja 2019” został objęty Honorowym Patronatem Rzecznika Praw Obywatelskich dr. Adama Bodnara.
Scenariusze powstały w oparciu o 6. sezon filmu dokumentalnego „Efekt Domina”.
Autorki scenariuszy:
Agata Nowak, Anna Samsel (Kulczyk Foundation)
Autorka informacji dla rodziców i opiekunów:
Kamila Becker
Nadzór merytoryczny:
prof. UAM dr hab. Kinga Kuszak
Konsultacje:
dr Anna Basińska, Kamila Becker
Fotografie:
Tatiana Jachyra, Michał Przedlacki
Realizacja serialu „Efekt Domina”:
TVN S.A.
Montaż i przygotowanie fragmentów filmów:
Ginger Dog Film
Nadzór redakcyjny:
zespół Działu Edukacji Kulczyk Foundation
Redakcja i korekta:
Monika Szewczyk VivaLibri
Projekt i opracowanie graficzne:
Design Studio UVMW
Wydawca:
Kulczyk Foundation
Warszawa, wrzesień 2019
ISBN 978-83-952018-6-8
Zespół Kulczyk Foundation:
Dominika Kulczyk
Marta Schmude
Karolina Dusio
Anna Frankowska
Anna Gajewska
Michał Grobelny
Katarzyna Jankowiak
Zofia Jankowska
Beata Kopyt
Dorota Kuszyńska
Małgorzata Lewandowska
Dominika Majchrzak
Mateusz Roszak
Anna Samsel
Wioletta Szafryna
Agnieszka Szewczyk
Paweł Szymkowiak
Marta Tomaszewska
Rada Fundacji:
Sebastian Kulczyk – Przewodniczący Rady
Waldemar Dąbrowski
Janusz Reiter
Grzegorz Stanisławski
Nauczać to znaczy przekazać coś więcej niż wiedzę