Po co nam odwaga? Otóż pomaga nam ona przezwyciężać strach, mówić o trudnych tematach, radzić sobie w sytuacjach, gdy coś nam nie wychodzi. Daje też siłę, żeby wyrażać i bronić swojego zdania, a także umieć ponosić konsekwencje swoich działań. Odwaga pozwala nam wreszcie myśleć nieszablonowo i realizować swoje pomysły i marzenia.
Świadomość kosztów
Ważnym elementem odwagi jest świadomość kosztów, jakie ponosimy, decydując się na nią. Powinniśmy więc każdorazowo rozważyć, czy konsekwencje konkretnego, odważnego zachowania na dłuższą metę będą lepsze niż trwanie w strachu. Czy lepiej walczyć o swoje, czy może poddać się walkowerem.
Wasze momenty odwagi
Obejrzyjcie z dzieckiem album ze zdjęciami i wybierzcie te zdjęcia, które przedstawiają sytuację, w której albo wy, albo wasze dziecko wykazaliście się odwagą. Często takim momentem jest udział w przedstawieniu, a zdjęć z takich wydarzeń zapewne nie brakuje w waszych albumach. Może to być także inna sytuacja.
Porozmawiajcie o tym, jak się wtedy czuliście i jak to wspominacie. Niech dziecko opowie, jak to wyglądało z jego perspektywy. Wy też opowiedzcie, jak wspominacie to wydarzenie. Jeśli nie macie w albumie zdjęć z takiej chwili, spróbujcie ją sobie przypomnieć. Możesz zacząć od przywołania własnej historii, by zachęcić dziecko do opowiedzenia o jego przykładzie.
Porozmawiajcie o tym:
Jakie emocje wtedy czuliście? Strach, onieśmielenie, złość?
Co pomogło wam zdobyć się na odwagę?
Co czuliście, gdy zdobyliście się na odwagę? Czy była to ekscytacja? Poczucie mocy? Co byście poradzili koleżance lub koledze, gdyby znaleźli się w takiej sytuacji, aby zdobyli się na odwagę?
Wykorzystajcie szablony, by utrwalać sytuacje, w których wasze dzieci (i wy, jeśli będziecie chcieli) wykazały się odwagą. To bardzo ważne dla wzmocnienia poczucia sprawczości i własnej wartości. Pamiętajcie, by przypominać dziecku, że odwaga to nie tylko wielkie czyny, ale też sytuacje, kiedy ktoś np. czuje się niepewnie, ale w końcu przezwycięża strach, onieśmielenie, bo na czymś mu bardzo zależy, bo uważa, że jest to ważne. Przypomnijcie sobie, jak sami poradziliście sobie w podobnej sytuacji. Może zwróciliście się do kogoś o pomoc.
Jesteśmy odważni, gdy...
Pobawcie się w kończenie rozpoczętych zdań i podawanie przykładów. Rozpocznij kilkoma przykładami i pozwól dziecku podawać kolejne. Wymieniajcie się.
Jesteśmy odważni wtedy, gdy...:
Zaczynamy robić coś nowego, czego jeszcze nigdy nie robiliśmy, np. (poproś dziecko o podanie przykładów takich sytuacji);
Przeciwstawiamy się, kiedy ktoś robi coś złego np. (poproś dziecko o dokończenie);
Odmawiamy, kiedy ktoś nas namawia, żebyśmy zrobili coś, czego nie chcemy zrobić np. (poproś dziecko o dokończenie);
Stajemy w czyjejś obronie np. (poproś dziecko o dokończenie).
Odwaga i niebezpieczeństwo
Porozmawiaj z dzieckiem o tym, że najważniejsze zawsze jest zadbanie o swoje bezpieczeństwo i niepodejmowanie pochopnych czy brawurowych działań. Zawsze, kiedy sprawa jest poważna lub nie mają pewności, jak się zachować, trzeba poprosić o pomoc dorosłego. A proszenie o pomoc to też pewnego rodzaju odwaga.