Scenariusze 10-15 lat - Edycja 3 (10-12 lat)

Kształtowanie takich prospołecznych postaw to wyzwanie stojące przed każdym wychowawcą. Jako Kulczyk Foundation nie chcemy, abyście pozostali Państwo osamotnieni w tej odpowiedzialnej misji. To Wy jesteście bardzo ważnymi przewodnikami przyszłych pokoleń. To Wy możecie pomóc młodym ludziom odnaleźć się w labiryncie uczuć, wartości i postaw, w którym niezwykle łatwo się pogubić.

Dlatego już po raz trzeci oddajemy w Wasze ręce scenariusze lekcji dla uczniów w wieku 10–12 i 13–15 lat. Ich celem jest promowanie wśród młodych ludzi postawy, która nie tylko pozwala na zrozumienie siebie oraz drugiego człowieka, ale także obudzenie w nas samych gotowości do niesienia pomocy innym.

Scenariusze przygotowane zostały we współpracy z ekspertami z Wydziału Studiów Edukacyjnych Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Ich treść nawiązuje do serialu dokumentalnego „Efekt Domina”, którego fragmenty pomagają uczniom zrozumieć potrzebę kierowania się w życiu najważniejszą zasadą człowieczeństwa – empatią.

Mam nadzieję, że niniejszy zeszyt będzie dla Państwa cennym wsparciem w pracy nad ukazaniem Waszym podopiecznym zalet życia w zgodzie z samym sobą i otoczeniem. Choć jest ono bardzo wymagające, stanowi jedyną drogę do spełnionego i szczęśliwego życia.

Choć uczniowie w wieku 10–12 lat w niektórych klasyfikacjach psychopedagogicznych to jeszcze osoby w okresie późnego dzieciństwa, to w praktyce wielu z nich osiąga etap wczesnej adolescencji. W sferze fizjologicznej, motoryczno-ruchowej, poznawczej, społecznej, emocjonalnej można już dostrzec wyraźne zmiany pozwalające myśleć o tej grupie właśnie jako o adolescentach. Proces akceleracji rozwoju determinowany różnego typu czynnikami sprawia bowiem, że młode pokolenie wcześniej osiąga kolejne etapy rozwoju niż ich rodzice i dziadkowie. Już u dziesięciolatków dostrzec można rozwój potrzeb charakterystycznych dla etapu dojrzewania.

Do bardziej istotnych trzeba zaliczyć potrzebę więzi i tworzenia bliskich relacji z rówieśnikami z jednoczesnym rozluźnieniem relacji z rodzicami. Szczególnie intensywne i widoczne w tym wieku stają się procesy identyfikacji z grupą rówieśniczą, czego przejawem jest m.in. porównywanie siebie, swojego wyglądu, swoich cech, umiejętności z wyglądem, cechami i umiejętnościami kolegów i koleżanek. W tym okresie wzrasta świadomość istnienia sprzecznych cech, które mogą ujawniać się w relacjach z innymi ludźmi w różnych sytuacjach. Uczeń uświadamia sobie, że inaczej zachowuje się w kontaktach z najbliższymi w rodzinie, inaczej w grupie rówieśniczej, jeszcze inaczej np. podczas lekcji.

Procesowi kształtowania się obrazu samego siebie towarzyszą zmiany emocjonalne przejawiające się m.in. chwiejnością nastrojów. Ten brak stabilności emocjonalnej związany z konstruowaniem własnej tożsamości może przyczynić się do braku rozeznania w tym, kim się w rzeczywistości jest i w konsekwencji podejmowania intensywnych prób poszukiwania swojego miejsca w grupie i społeczeństwie.

Młodzi ludzie przejawiają zatem silną potrzebę angażowania się w jakąś społecznie wartościową działalność. Chętnie robią coś indywidualnie lub zespołowo, mają ogromną potrzebę podejmowania wyzwań, a tam, gdzie mogą, gdzie nie są ograniczani nakazami i zakazami, odważnie „biorą sprawy w swoje ręce”. Różne formy uczestniczenia młodych ludzi w życiu społecznym pozwalają im gromadzić cenne doświadczenia, zacieśniać relacji z innymi ludźmi, lepiej rozumieć potrzeby swoje i innych, odkrywać różnice i podobieństwa między sobą a innymi. W ten sposób młodzi ludzie rozwijają postawy społecznie odpowiedzialne.